Zasiedzenie to jeden ze sposobów nabycia własności zarówno, w przypadku nieruchomości, jak i ruchomości. Nabycie własności polega w tym przypadku na tym, że dotychczasowy właściciel traci prawo własności na rzecz osoby, która posiadała tą rzecz przez określony długi czas. Oznacza to, że jeżeli właściciel nie będzie się interesował swoją własnością może ją utracić i to w zupełnie legalny sposób. Rzeczy są po to, aby z nich korzystać, dlatego jeżeli właściciel pozwala na to, aby robiła to inna osoba bez jego zgody i to przez bardzo długi czas to ustawodawca przyjmuje, że nie zależy już mu na tej rzeczy, a tym samym jej własność powinien uzyskać jej posiadacz samoistny.
Wymagany do zasiedzenia okres posiadania nieruchomości wynosi 30 lat, w przypadku posiadacza w złej wierze i 20 lat posiadania w złej wierze. Posiadanie to musi mieć charakter samoistne co oznacza, że nie może istnieć stosunek posiadania zależnego np. wynikający z zawartej umowy dzierżawy lub najmu. Warto także wyjaśnić pojęcie złej wiary. Wielu moich Klientów myli pojęcie dobrej wiary z posiadaniem zależnym. Jeżeli nieruchomość była użytkowana za zgodą właściciela np. wyrażoną w umowie dzierżawy to wówczas posiadania ma charakter zależny, a nie samoistny, a tym samym nie może być podstawą zasiedzenie. Wielu osobom wydaje się, że jeżeli są posiadaczami na podstawie zawartej umowy dzierżawy to pozostają w dobrej wierze, a co jak powyżej wyjaśniłem nie jest prawdą. Dobra wiara może dotyczyć tylko posiadacza samoistnego i występuje, gdy nie jest on świadomy i ten brak świadomości jest uzasadnionych, że nie jest on właścicielem nieruchomości. Przypadki takie są rzadkie, dotyczą sytuacji, gdy np. akt notarialny zawierający umowę, na podstawie której posiadacz miał nabyć rzecz okazał się nieważny lub testament, na podstawie którego posiadacz miał nabyć własność rzeczy okazał się być fałszywy. Zazwyczaj posiadacz samoistny pozostaje w złej wierze, dlatego wymagany jest 30 letni okres posiadania samoistnego, w celu nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie. W przypadku ruchomości okres jest krótszy i wynosi 3 lata, a dodatkowo wymagana jest dobra wiara. Nie można zasiedzieć ruchomości w złej wierze. Niemniej jednak, z mojej praktyki prawniczej wynika, że sprawy o zasiedzenie dotyczą przede wszystkim nieruchomości.
Możliwe jest zasiedzenie nieruchomości rolnej, której obszar nie przekracza 300 hektarów jednak warunkiem jest posiadanie statusu rolnika indywidualnego. Status ten posiadają osoby, który prowadziły gospodarstwo rolne przez określony czas i posiadają odpowiednie wykształcenie. Nie musi być to wykształcenia kierunkowe, branżowe. W przypadku braku posiadania wykształcenia, które jest szczególnie przydatne w rolnictwie, np. wykształcenia rolniczego wymagany staż pracy w gospodarstwie rolnym lub prowadzenia takiego gospodarstwa na własny rachunek jest po prostu dłuższy. W sytuacji, gdy posiadacz samoistny nieruchomości rolnej nie posiada wymaganego staży lub wykształcenia to nic nie stoi na przeszkodzie, aby go uzupełnił jednak wówczas bieg terminu zasiedzenia zostaje wydłużony do momentu spełnienia przez tę osobę wszystkich wymagań.
Jako zawodowy zastępca procesowym prowadziłem wiele spraw o zasiedzenie przed Sądem Rejonowym w Przeworsku. Jeżeli potrzebujesz adwokata w sprawie o zasiedzenie, który posiada w tych sprawach doświadczenie to zapraszam do kontaktu.
Sąd Rejonowy w Przeworsku jest właściwy do rozpoznania spraw o zasiedzenie nieruchomości, które znajdują się w okręgu tego Sądu. Nie ważne jest gdzie znajduje się miejsce zamieszkania dotychczasowego właściciela nieruchomości lub aktualnego posiadacza samoistnego. O właściwości w sprawach dotyczących nieruchomości co do zasady dotyczy miejsce ich położenia.
Opłata sądowa w sprawie o zasiedzenie nieruchomości wynosi 2 000 zł bez względu na wartości nieruchomości, której dotyczy postępowania. Wysokość wynagrodzenie adwokata lub radcy prawnego jest natomiast zależna od wartości tej nieruchomości.
Najczęściej w sprawie o zasiedzenie kluczowym dowodem w sprawie są zeznania świadków. Oczywiście zdarzają się także inne dowody takie jak potwierdzenia zapłaty podatku, dokumenty potwierdzające pobieranie dotacji unijnych, a nawet zdjęcia lotnicze. Najczęściej to jednak na podstawie zeznań świadków Sąd ustala okoliczności dotyczące sprawy. Świadkami takimi mogą być sąsiedzi, ale także chociażby osoby, którym posiadacz samoistny oddał nieruchomość w posiadanie zależne, np. na podstawie umowy dzierżawy.
Sprawa taka może się skończyć na pierwszej rozprawie i wówczas czas trwania całego procesu zamknie się w okresie 3 miesięcy. Najczęściej sprawa wydłuża się z przyczyn formalnych jaką jest między innymi konieczność ustalenie kręgu uczestników postępowania. Uczestnikami takimi są przede wszystkim dotychczasowi właściciele, ale także inni posiadacze, w tym zależni. Często zdarza się, że dotychczasowi właściciele nieruchomości nie żyją, a zatem konieczne jest wskazanie ich spadkobierców, a w ostateczności wezwania zainteresowanych w sprawie przez ogłoszenie co jest kosztowne.
Po uzyskaniu korzystnego orzeczenia w sprawie o zasiedzenie warto pamiętać o konieczności zgłoszenia nabycia nieruchomości przez zasiedzenie do Naczelnika Właściwego Urzędu Skarbowego oraz ksiąg wieczystych. Brak takiego zgłoszenia może się wiązać z sankcjami finansowymi.
Jako adwokat mogę reprezentować nie tylko posiadacza samoistnego, który ubiega się o zasiedzenie nieruchomości, ale także dotychczasowego właściciela nieruchomości, który bronił się przed utratą swojego prawa własności. Jeżeli właściciel nie chce, aby doszło do zasiedzenie jego nieruchomości powinien niezwłocznie złożyć pozew do Sądu, w celu przerwania biegu terminu zasiedzenia.
Powrót do STRONY GŁÓWNEJ
©adwokat Piotr Czyżyński Filia Kancelarii adwokackiej w Przeworsku
adwokat Piotr Czyżyński Filia Kancelarii adwokackiej w Przeworsku
ul. Piłsudskiego 1/17
37-200 Przeworsk